GodelieveTT

Follow GodelieveTT on Twitter

Weggooien? Mooi niet! Een herkansing voor je kapotte spullen


Weggooien? Mooi niet!


Een herkansing voor je kapotte spullen

December is ook: cadeaumaand. Maar wat als die mooie spulletjes over een tijdje stuk gaan - buiten de garantietermijn, natuurlijk? Weggooien en een nieuwe kopen?
Dat gebeurt inderdaad te vaak, te snel, vinden de initiatiefnemers van Repair Café.
Je zou ook kunnen kiezen voor repareren. Dat kost minder, je verkleint de afvalberg,
en je verbruikt ook geen extra grondstoffen. Kortom: hartstikke duurzaam.
Dit najaar vond in Tilburg het eerste Repair Café plaats: een initiatief dat de kunst van het repareren in ere wil herstellen.

Een paar weken voor het allereerste Tilburgse Repair Café, ben ik op zoek naar een leeslampje voor mijn zoon. Het liefst zo één die je aan de bedrand kunt vastknijpen. In een landelijke winkelketen vind ik er één. ‘Met geïntegreerde ledverlichting’, staat op de verpakking.
Ik snap niet wat het betekent, maar bij nadere inspectie blijkt de lamp, inderdaad, geïntegreerd.
Met andere woorden: als het peertje kapot is, kun je het niet vervangen, en gooi je meteen de hele lamp op de afvalberg.
Wie verzint zoiets?? En ben ik de enige die zich ergert aan zo’n lampje? Nou, nee, dus. Sterker: er zijn mensen die zich niet alleen ergeren, maar er ook echt iets aan doen. Zoals de mensen van Transition Town Tilburg, die het Repair Café naar Tilburg haalden.
 Het idee van het reparatiecafé ontstond in Amsterdam. Het principe is simpel: in het Café  kun je langskomen met je kapotte spullen, om ze samen met een vakman te repareren. Een eenvoudige, maar effectieve manier om de afvalberg te verkleinen en grondstoffen én geld te besparen.
Godelieve Engbersen is één van de drijvende krachten achter het Tilburgse reparatiecafé en geeft toelichting. ‘‘Weggooien? Mooi niet’, dat is het motto van het Repair Café’, zegt ze.
‘We hopen dat mensen even nadenken voordat ze iets weggooien. Je kunt een apparaat ook openschroeven en soms blijkt een reparatie dan heel eenvoudig. Bij veel mensen zit dat echter niet meer in het systeem.
Wij willen laten zien dat repareren leuk is, en gemakkelijk.’ Daarnaast hopen de organisatoren dat het café ‘gewoon gezellig’ is: een plek waar mensen elkaar ontmoeten en samenwerken.  

Schroeven
De eerste editie van het Repair Cafe vindt plaats in de grote ruimte van de nachtburgemeester in Tilburg, midden in de Emmapassage. Er zijn verschillende hoekjes ingericht: er staat een naaimachine, waar je hulp kunt krijgen bij het maken van je kapotte kleding. Verderop is een tafel waar reparateurs over elektronische apparaten staan gebogen, en nog een eindje verder wordt aan een fiets gesleuteld door een fietsenmaker.

Verreweg de meeste mensen staan in de rij met een elektronisch apparaat. De heer Van der Sterren staat aan een hangtafel zijn meegebrachte dvd-speler alweer in elkaar te schroeven. ‘Hij is van mijn dochter’, zegt hij, ‘en hij bleek niet kapot, maar moest alleen schoongemaakt worden.’
Het initiatief voor het repair café vindt hij prachtig.
‘Omdat het allemaal niet weggegooid hoeft te worden, hè. Dat scheelt in de kosten.’ De volgende keer schroeft hij de dvd-speler gewoon zelf open, zegt hij. Ook dat is dus een doelstelling van het Café: mensen laten zien dat repareren soms best gemakkelijk is. ‘Tja, ik moet verplicht zelf mee schroeven’, lacht een bezoeksters wiens tosti-apparaat gerepareerd wordt.
Ook bezoekster Linda van Leuken kijkt mee als haar waterkoker door een reparateur wordt ontleed.
Ze is erg enthousiast over het Repair Café. ‘Goed, hoor, dingen laten maken, in plaats van weggooien en een nieuwe kopen!’. Ze groeide op in een gezin met een handige vader, die zo ongeveer alles kon repareren, en vindt dat we ‘best wel in een wegwerpmaatschappij leven’. Zelf probeert ze bewust met de wereld om te gaan en in kleine dingen verschil te maken: kiezen voor spaarlampen, ecologisch wasmiddel, Fairtrade producten.
Ze wordt gedreven door de liefde voor de natuur.
 ‘Ik heb best veel gereisd, hele mooie natuur gezien, en ik wil dat die bewaard blijft’. Ze volgt allerlei organisaties die met duurzaamheid bezig zijn via Twitter en Facebook en hoorde zo over het Repair Café in Tilburg. Het is zoeken wat er precies mis is met haar waterkoker: óf het warmhoudelement, of een heel klein frutseltje. Het kleine onderdeeltje gaat ze aanschaffen, en dan kijken of het werkt.

Wegwerpcultuur
Een man met een ontzettend groot, onduidelijk apparaat loopt tevreden naar buiten. ‘Het is een cirkelzaag’, vertelt hij. ‘Ik stond op het punt om hem weg te gooien, toen ik over het Repair Café hoorde.’ Niet dat hij niet zelf durfde te sleutelen aan het apparaat: ‘In en uit elkaar zetten is geen probleem, maar ik mis dan nét de kennis om te weten waar hij kapot is.’
Nu weet hij het wel: het defect zat in een schakelaar.
‘De reparateur heeft me verteld waar ik die kan kopen, en verder kan ik hem dan zelf repareren. Een goed initiatief’, noemt hij het café.
Ook een man die staat te wachten op reparatiehulp is enthousiast over het idee. ‘Dat heeft een simpele reden: zo kun je iets doen aan de wegwerpcultuur.’
En dat is nodig, vindt hij. ‘Grondstoffen worden steeds schaarser, tja, dan moet je vooral alles weggooien.’
Het gemak waarmee dat gebeurt, ergert hem, en zo mogelijk nog meer: dat je als doe-het-zelver tegenwoordig bijna niet meer kúnt repareren.
‘Er worden allerlei specialistische technieken en software gebruikt die niet meer toegankelijk zijn voor een doe-het-zelver’. Klassiek voorbeeld is de auto, vindt hij. Vroeger kon je best zelf aan het een en ander sleutel onder de motorkap.
Maar toen laatst de sensor van zijn bumper gerepareerd moest worden, moest ook de automonteur hulp inroepen van collega’s: de reparatie vroeg om té specialistische kennis. Hij vermoedt kwade opzet van fabrikanten. Als je immers niet kunt repareren, moet je wel iets nieuws aanschaffen, en dat is weer goed voor de omzet.

Godelieve Engbersen laat een optimistischer geluid horen en ziet juist een trend die de andere kant opgaat. ‘We moeten verduurzamen, en dat vinden wij niet alleen, ook grote bedrijven zien steeds meer de noodzaak.’

De tevredenheid bij bezoekers en organisatoren over het repair cafe is groot, hoewel de wachttijden om geholpen te kunnen worden wel wat lang zijn. Voor de volgende edities zijn extra reparateurs en elektriciens dan ook van harte welkom. Het eerstvolgende Repair Café Tilburg vindt plaats op 28 januari, vanaf 13.00 uur.
Locatie Huis van de Wereld.
Spoolaan 346

Kijk voor meer info op de volgende websites:
www.repaircafe.nl
en op http://tilburg.transitiontowns.nl/.

Geen opmerkingen: